Ekspozycja „Współpraca Muzeum Mikołaja Kopernika z Narodowym Bankiem Polskim” prezentuje monety i banknoty wyemitowane przez Narodowy Bank Polski w 2022 i 2023 roku. Wśród prezentowanych obiektów można zobaczyć monety obiegowe o nominale 5 złotych w serii Odkryj Polskę, poświęcone Klasztorowi Pobenedyktyńskiemu na Świętym Krzyżu, Pocysterskiemu Zespołowi Klasztornemu Gościkowo – Paradyż oraz Kanałowi Żeglugowemu przez Mierzeję Wiślaną. Prezentowane są również monety kolekcjonerskie z serii Skarby Stanisława Augusta o nominale 50 złotych (August II Mocny, August III Sas, Stanisław Leszczyński), Wielcy Polscy Ekonomiści o nominale 10 złotych (Michał Kalecki, Władysław Zawadzki), Wyklęci przez komunistów żołnierze niezłomni o nominale 10 złotych (Antoni Żubryd „Zuch”, Józef Kuraś „Ogień”, Stanisław Sojczyński „Warszyc”), Polskie Termopile o nominale 20 złotych (Warszawskie Termopile) oraz W Polskę Wierzę (Polska rodzina) o nominale 10 złotych. Zobaczyć można również m.in. 50 złotych upamiętniającą XVI Międzynarodowy Kongres Numizmatyczny, 20 złotych uwieczniającą 100-lecie Portu w Gdyni czy 10 złotych poświęconą 90. rocznicy powstania Znaku Rodła. Z okazji obchodzonej 550. rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika Narodowy Bank Polski 9 lutego 2023 r. wprowadził do obiegu polimerowy banknot kolekcjonerski o nominale 20 złotych, zaprojektowany przez Krystiana Michalczuka oraz srebrną monetę kolekcjonerską z bursztynem o nominale 50 zł zaprojektowaną przez Urszulę Walerzak. Również te numizmaty ubogacają ekspozycję.
Numizmaty stanowią obecnie najbardziej liczną kolekcję muzealną. Dużą jej część stanowią monety przekazywane, od początku lat 80., XX w. przez Narodowy Bank Polski. Zbiór ten obejmuje: monety próbne, powszechnego obiegu, obiegowe monety okolicznościowe, kolekcjonerskie oraz od 2023 roku banknoty. Monety kolekcjonerskie często bite są w niestandardowych wymiarach czy kształtach, stemplem lustrzanym, tampodrukiem, poddawane procesowi platerowania metalem szlachetnym oraz oksydowaniu, z różnymi dodatkami, np. z cyrkonią, czy bursztynem. Obiegowe monety okolicznościowe oraz kolekcjonerskie są emitowane w seriach lub w pojedynczych tematach i upamiętniają ważne wydarzenia, postaci, rocznice historyczne, związane m.in. ze światem sztuki, kultury, nauki, przyrody czy sportu. Muzeum Mikołaja Kopernika wielokrotnie prezentowało ten bogaty zbiór na wystawach i pokazach organizowanych w ramach Nocy Muzeów.
„Współpraca Muzeum Mikołaja Kopernika z Narodowym Bankiem Polskim”
Ekspozycja czasowa w Gmachu Głównym (Dawny Pałac Biskupi)
ul. Katedralna 8 (Wzgórze Katedralne), Frombork
od listopada 2024
Kuratorka: Marta Jagła
Realizacja techniczna wystawy: Andrzej Długołęcki, Dariusz Grzesiak, Paweł Chorostian
Opracowanie graficzne: Janusz Goliński