Luneta zrewolucjonizowała obserwacje astronomiczne. Została wynaleziona na pocz. XVII w. przez holenderskich optyków i szybko zyskała sławę w Europie. Gdy wiadomość o nowym sposobie oglądania odległych przedmiotów dotarła do Galileusza, skonstruował podobny przyrząd i w 1609 r. po raz pierwszy zastosował go do obserwacji nieba. Luneta włoskiego astronoma początkowo dawała zaledwie 3-krotne powiększenie, a późniejsze modele nawet 30-krotne. Składała się z osadzonych w tubie skupiającej (dwuwypukłej) soczewki obiektywu i rozpraszającej (dwuwklęsłej) soczewki okularu, dawała obraz prosty.
W 1611 r. Jan Kepler zaproponował inny układ soczewek w lunecie. W jego przyrządzie obiektyw i okular były soczewkami skupiającymi. Dzięki temu miał większe pole widzenia i dawał obraz odwrócony, co nie miało większego znaczenia w obserwacjach ciał niebieskich.
Lunety nazywane są w astronomii refraktorami lub teleskopami soczewkowymi. W XVIII i XIX w. budowano instrumenty o coraz większych średnicach obiektywów, które pozwalały dostrzec słabiej świecące gwiazdy.
Na naszej wystawie można obejrzeć lunety do obserwacji ziemskich i astronomicznych z okresu od XVIII do pocz. XX w. Duże teleskopy – refraktory prezentujemy w pawilonach Parku Astronomicznego.
Z lunetą przez wieki
wystawa czasowa
Budynek recepcyjny Parku Astronomicznego
Muzeum Mikołaja Kopernika we Fromborku
2025
Kuratorka wystawy:
Małgorzata Czupajło
Realizacja techniczna:
Andrzej Długołęcki, Dariusz Grzesiak, Paweł Chorostian
